WALIOTOLEWA AU WANA WA MUNGU

Wagalatia 4:3-7

Katika theolojia ya Kikristo, maneno "kupitishwa" na "wana wa Mungu" yanarejelea uhusiano wa waumini walio nao na Mungu kupitia imani katika Yesu Kristo. Maneno yote mawili yanaangazia asili ya mabadiliko ya imani, ambapo watu binafsi si wafuasi tu bali wameunganishwa katika familia ya Mungu. Dhana hizi ni msingi wa kuelewa utambulisho na mali katika imani ya Kikristo.

Kuasili mtu ni kumfanya mtu huyo kuwa mwana au binti halali. Kuasili ni mojawapo ya sitiari zinazotumika katika Biblia kueleza jinsi Wakristo wanavyoletwa katika familia ya Mungu. Yesu alikuja "ili tupate kupokea kufanywa wana" (Wagalatia 4:5), "mlipokea Roho wa Mungu alipowafanya kuwa watoto wake mwenyewe" (Warumi 8:15).

Biblia pia inatumia sitiari ya "kuzaliwa mara ya pili" katika familia ya Mungu (Yohana 3:3), ambayo inaonekana kuwa inapingana na dhana ya kuasili kwa sababu, kwa kawaida, ama mtu anazaliwa katika familia au kuasili, si vyote viwili. Hatupaswi kuleta tofauti nyingi sana, hata hivyo, kwa sababu dhana hizi zote mbili ni sitiari.

WAUMINI NI WANA WA KUTOA

Warumi 8:15, 23; Andiko la Wagalatia 4:5 na Waefeso 1:5 ndilo linalotajwa tu “kufanywa kuwa wana.” Neno la Kigiriki linalotafsiriwa “kufanywa kuwa wana” ni “huiothesia,” kutoka “huios,” “mwana,” na “thesis,” “kuweka.” Neno huiothesia maana yake halisi ni, "Kuwekwa kama mwana."

Kumbuka kwamba tumefanywa kuwa wana. Na tunahitaji kuwa waangalifu sana hapa kusema kile ambacho Maandiko yanasema, na kuelewa kwa nini inasema hivyo. Maneno hapa ni wazi ya kiume. Neno ni huiothesia. Inamaanisha, kihalisi, "kuwekwa kama mwana." Katika Wagalatia 4:4 neno limetafsiriwa "kufanywa kuwa wana." Neno ni wazi la kiume. Sio tu kufanywa wana, si wana na binti, bali kufanywa wana. Ndiyo, Mungu alituumba mwanamume na mwanamke. Lakini inapohusu ukombozi wetu, sisi tulio ndani ya Kristo, wanaume na wanawake na wavulana na wasichana sawa, tumefanywa wana na Mungu, kwa maana hiyo, kama Paulo asemavyo, "hakuna mwanamume wala mwanamke."

Kwa nini hilo ni muhimu? Tunapaswa kukumbuka kwamba Paulo anawaandikia watu waliokuwa chini ya utawala wa Milki ya Roma. Walikuwa chini ya sheria ya Kirumi. Picha ambayo Paulo anatumia hapa katika Wagalatia bila shaka ni sheria ya Kirumi ya kuwa wana, kwa sababu ndivyo watu waliopokea barua hii wangeelewa.

Kufanywa kuwa mwana katika sheria ya Kirumi lilikuwa jambo mahususi sana. Kufanywa mwana katika sheria ya Kirumi kulimaanisha kwamba ulikuwa na haki ya jina na uraia wa mtu aliyekuasili, na haki ya kurithi mali yake. Mwana wa kuasili alikuwa na haki na mapendeleo sawa na mwana aliyezaliwa kiasili. Hizi zilikuwa haki ambazo hazikutolewa kwa binti wa kuasili. Na sheria pia ilimpa yule aliyemchukua mwana huyo haki na wajibu kamili wa baba, mamlaka kamili juu ya mwana wa kulea, na wajibu kamili wa kumlea. Kwa hivyo ilifanya kazi kwa njia zote mbili.

Kuasili huku au kumweka mtoto wa kiume si sawa na kumchukua au kumlea yatima. Mtu mzima ambaye hakuwa mtoto wa asili angechaguliwa na angetendewa na kutunzwa kama mwana wa mtu, ili awe mrithi wa kiume anayefaa, kama Mwanzo 15:2-3. Yule aliyepitishwa alistahili kupokea mapendeleo ya familia mpya na haki kamili za urithi.

Mara nyingi kuzaliwa na kuasili kwa kawaida hufikiriwa kama kitu ambacho Mungu hufanya wakati huo huo, kwamba wakati mtu anapozaliwa mara ya pili ndipo anachukuliwa katika familia ya Mungu. Wengine wanasema ni mafumbo tofauti yanayotumika kwa uzoefu sawa wa wokovu. Hata hivyo, Agano Jipya linawasilisha mada hizi mbili tofauti na kwa uwazi.

Kuzaliwa katika familia ya Mungu ni kwa kumwamini Yesu, Yohana 3:5, 7; I Petro 1:23; 1 Yohana 5:1. Kuzaliwa kunatokea katika hatua ya wokovu. Lakini kupitishwa au kuwekwa kwa mwana ni dhana ya kipekee. Inapotajwa katika Warumi 8:15, inarejelea waamini wanaopokea “Roho ya kufanywa wana,” kinyume na roho ya utumwa. Ni ahadi ya uhuru pamoja na waamini kuwa na vyeo vipya kama wana ambayo inakuwa na ufanisi katika siku zijazo. Warumi 8:23 inaongeza kwamba kufanywa wana ni “ukombozi wa mwili wetu,” ambao utakuwa wakati wa kunyakuliwa kwa waumini. Kuwa na Roho wa kufanywa wana maana yake mtu huyo atapokea uhuru huo, na Roho ndiye malipo ya dhati au rehani ambayo mtu huyo atapata urithi huo, 2 Wakorintho 1:22, 5:5; Waefeso 1:13-14.

Katika ulimwengu wa Kirumi, kuasili kulikuwa jambo muhimu na la kawaida. Leo, tunaweza kuandika wosia na kuacha mali na mali zetu kwa yeyote tunayemtaka, mwanamume au mwanamke. Katika ulimwengu wa Kirumi, isipokuwa kwa wachache, mtu alipaswa kupitisha mali yake kwa mwana/watoto wake. Ikiwa mtu hakuwa na watoto wa kiume au ikiwa alihisi kwamba wanawe hawawezi kusimamia mali yake au hawakustahiki, ingemlazimu kuchukua mtu ambaye angemfanya mwana anayestahiki. Uasili huu haukuwa uasili wa watoto wachanga kama ilivyo kawaida leo. Wavulana wakubwa na wanaume watu wazima kawaida walipitishwa. Katika visa fulani, mtoto wa kuasili anaweza kuwa mkubwa zaidi kuliko mwanamume aliyekuwa akimlea. Uasili ulipoidhinishwa kisheria, aliyeasili angeghairiwa madeni yake yote na angepokea jina jipya. Angekuwa mwana halali wa baba yake mlezi na anastahiki haki zote na manufaa ya mwana. Baba angeweza kumkana mwanawe wa asili, lakini kulea hakungeweza kubatilishwa.

Paulo, akiwaandikia hadhira ya Kirumi, anatumia sitiari ya kuasili, ambayo hadhira ya Kirumi ingeelewa. Wagalatia 4:3-7 inasema, “Vivyo hivyo na sisi tulipokuwa watoto tulikuwa tukitumikishwa na mafundisho ya awali ya ulimwengu huu. kwa kuwa wewe ni mwana, u mrithi pia kwa njia ya Mungu.” Katika kifungu hiki, Wakristo wanazaliwa wakiwa watumwa, lakini Yesu anawanunua kutoka utumwani na wanachukuliwa na Baba na kupewa Roho, kwa hiyo sasa wao ni warithi.

Tunapofikia imani katika Kristo, deni zetu zinafutwa, tunapewa jina jipya, na tunapewa haki zote ambazo warithi wa Mungu wanazo. Tofauti moja kutoka kwa kupitishwa kwa Warumi ni kwamba Wakristo hawachukuliwi kwa sababu Mungu anadhani watafanya warithi wanaostahili. Mungu huwakubali watu wasiostahili kabisa, kwa sababu Yeye hukubali kwa msingi wa neema yake.

Kwa hiyo, Wakristo wamezaliwa katika familia ya Mungu (kwa kutumia sitiari ya Kiyahudi) na kupitishwa katika familia ya Mungu (kwa kutumia sitiari ya Kirumi). Matokeo ya mwisho ni sawa; Wakristo daima ni sehemu ya familia ya Mungu.